در همه جای دنیا بهخصوص ما ایرانیها از مواد متنوعی بهعنوان چاشنی برای غذاهای خود استفاده میکنیم. یکی از این چاشنیهای بینظیر، رب انار بوده که بهصورت، شیرین، ترش و یا ملس در خانه یا کارخانه تهیه میگردد. همانطور که میدانید انار پر از خواص و ترکیبات پرفایده بوده که بر جسم انسان اثرات بسیار مفیدی دارد و بالطبع رب آن نیز از این مواد بهرهمند است. البته در اثر حرارت مقداری از ویتامین سی موجود در انار کاهش مییابد. اما در کل این ماده مغذی و خوشمزه بوده و در بسیاری از غذاها مورداستفاده قرار میگیرد.
نارنی تولید کننده محصولات مرتبط با انار است که تمام محصولات آن دارای کیفیت عالی بوده و بهصورت کاملا بهداشتی و استریل تولید وبه خریداران عرضه میشود. در ادامه به طرز تهیه رب انار به سبک نارنی و بیان خواص آن خواهیم پرداخت.
انواع رب انار
انار به سه دسته انار شیرین، ترش و ملس تقسیم میشود. که در کتاب بوعلی سینا، انار شیرین بعد از انار ترش و نیم ترش ارجحیت دارد. به همین صورت رب انار نیز دارای طبعهای متنوعی است.
رب انار شیرین: طبع این رب انار سرد و مایل به اعتدال بوده، و نسبت به رب انار ترش و ملس خواص کمتری دارد. رب انار برای اصلاح و تصفیه خون بسیار مفید خواهد بود.
رب امار ملس: طبع این رب انار، تر و سرد و مایل به اعتدال است و به دلیل طعم بینظیرش طرفداران بسیاری دارد. این رب انار برای کاهش صفرا و غلیان خون مورد استفاده قرار میگیرد.
رب انار ترش: طبع این نوع رب انار سرد و تر است و برای کاهش حالت تهوع زنان در بارداری سودمند است. البته مصرف زیاد آن باعث ایجاد یبوست خواهد شد.
طرز تهیه رب انار خانگی
رب انار، نیز مانند خود انار ارزش غذایی بسیار دارد؛ البته اگر از انار مرغوب و درجهیک تهیه شده باشد. تهیه رب انار بهصورت خانگی به دو روش انجام میشود. یا آب انارها را با دستگاههای مخصوص آبگیری کرده، بعد آب انار را جوشانده تا غلیظ شود. و یا انارها را بعد از دان کرده و از گوشت و آبش رب انار گوشتی تهیه میشود؛ که غلیظ خواهد بود. این مدل رب انار هر چه بیشتر آبش کشیده شود، نگهداری سادهتری خواهد داشت و کپک نمیزند. بعد از تهیه رب انار باید آن را در شیشههایی با درب فلزی در یخچال نگهداری کرد. رب انار خانگی هم طرفداران خاص خود را دارد، بااینحال بسیاری از افراد از رب انارهای موجود در بازار نیز استفاده میکنند.
روش اول تهیه رب انار خانگی
برای درست کردن رب انار خانگی، اول باید به دان کردن انارها پرداخت. اما در ابتدا انارها باید بهخوبی شسته شده، سپس دان شوند. در اصل، سختترین بخش درست کردن رب انار، دانه کردن انار هاست. بهترین و راحتترین روش دانه کردن انار این است که سروته انار را با چاقو جدا کرده و سپس آن را از وسط به دو نیم تقسیم کرد. بعد با استفاده از یک گوشتکوب یا پشت قاشق به پشت انار ضربه زد، تا دانه انار جدا شده و فقط پوست انار باقی بماند. اگر دانه خراب یا قهوهای در بین دانههای انار بود، باید آن را دور ریخت تا طعم رب انار خراب نشود.
بعد از دانه کردن انارها باید آن را با آب خیلی کم روی اجاق قرارداد، تا حسابی نرم شوند. بعدازآن، آب و گوشت انار بهدستآمده را داخل یک قابلمه بزرگ ریخته تا به جوش آید. در این مدت باید مراقب بود تا مواد سرریز نشود. کف ایجادشده بر روی آب انار را باید با کفگیر کاملاً جدا شود. در مراحل آخر پخت باید شعله اجاق کم باشد تا رب غلیظی بهدست آید. توجه داشته باشید که باید نمک کافی برای رب استفاده کرد.
روش دوم تهیه رب انار خانگی
در روش دوم تهیه رب انار خانگی، میتوان پس از دان کردن انار، آب آن را بهوسیله آبمیوهگیری دستی، چرخگوشت، غذا ساز و یا مخلوطکن گرفت. بعد از آبگیری، دانههای انار باید از صافی جدا شود تا آب آن خارج شود. سپس دانههای انار را در یک قابلمه بزرگ ریخته و ۳ لیوان آب برای ۸ کیلو انار اضافه کرد. و اجازه داد روی شعله ملایم گاز دانه انارها آب بیندازند و نرم شوند.
طرز تهیه رب انار صنعتی نارنی
در روش صنعتی، ابتدا میوه سالم و باکیفیت را انتخاب شده، سپس با شستشو گردوخاک و مواد زائد بر روی انار را پاک میکنند. . بعد از شستشو، میوه همراه با پوست در دستگاه پرس تحتفشار قرارگرفته و آب آن استخراج میگردد.
کارخانه نارنی دستگاههای پرس مختلفی دارد، که برای درست کردن رب انار از دستگاه پرس مخصوص با فشار مناسب استفاده میشود. زیرا اگر فشار بیشازحد معمول باشد، تانن بیشتری از پوست وارد آب انار شده و از کیفیت رب کم میکند. در بعضی از کارخانهها قبل از آبگیری، دانههای انار در اثر برخورد میوه با دستگاه (بهدفعات) از پوست جدا میشود.
در ادامه، دانهها بعد از قرار گرفتن در معرض فشار، آب آنها استخراج خواهد شد. بعد آب انار را در دیگهای پخت همراه با خلأ به مدت چند دقیقه با حرارت ملایم قرار میدهند، تا رب انار غلظت مناسبی داشته باشد. سپس رب انار نارنی تهیهشده به صورت اتوماتیک در ظروف شیشهای قرارگرفته و بهسرعت درببندی شده و برچسب مخصوص و تاریخهای لازم بر روی شیشهها درج میگردد. در مرحله پایانی، شیشهها در دما و رطوبت خاصی در انبار نگهداری شده تا به بازار عرضه گردند.
نکات مهم برای تهیه رب انار
- برای جلوگیری از سررفتن میتوان یک عدد نعلبکی را داخل ظرف پخت رب، قرار داد.
- هرچه رب غلیظتر شود، دیرتر خراب و فاسد شده و رنگ آن نیز تیرهتر میگردد.
- انار باید آبدار و قرمز رنگ باشد، تا رب خوب و با کیفیتی حاصل شود.
- رب انار را باید در ظروف شیشهای ریخته و در یخچال نگهداری کرد. برای هر بار مصرف از قاشق خشک و تمیز استفاده نمود تا رب کپک نزند.
- برای خوشرنگ شدن رب انار، بهتر است از یک قابلمه بزرگ استفاده شود.
- دلیل ترش، شیرین و ملس شدن رب انار باید به طعم دانههای انار توجه داشت. معمولا شمالیها رب انار را با انار ترش تهیه میکنند و به همین علت رب انار شمال، معمولاً ترشمزه است.
- در زمان درست کردن رب باید مراقب بود تا رب ته نگیرد. وگرنه رب انار مزه سوختگی به خود گرفته و از کیفیتش کم خواهد شد.
خواص رب انار نارنی
رب انار نارنی سرشار از فیبر، پتاسیم، مقداری آهن، کلسیم، مقداری ویتامین سی، ویتامین A، E و انواع ویتامین B، اسید فولیک، پلی فنول و سدیم و منگنز است. که وجود این مواد باعث پایین آمدن کلسترول بد خون یعنی LDL شده و اجازه نمیدهد پلاک چربی در عروق تولید شود. در رژیمهای غذایی از رب انار و آب انار برای لاغری و کاهش وزن استفاده بسیاری میشود. چراکه باعث افزایش متابولیسم بدن میشود.
از خاصیتهای سودمند دیگر رب انار نارنی میتوان به تقویتکننده سیستم ایمنی، رفع کننده زخم دهان و بینی، کاهشدهنده فشارخون، پاکسازی کبد، نابودی جوش صورت و رشد اطفال اشاره کرد.
البته باید توجه داشت که، اگر داروهای فشارخون و کاهش کلسترول مصرف میکنید، از مصرف رب انار اجتناب نمایید. زیرا در این صورت، امکان تداخلات دارویی وجود دارد.